- Νταρίο, Ρουμπέν
- (Ruben Dario, Μετάπα 1867 – Λεόν 1916). Λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Νικαραγουανού ποιητή Felix Ruben Garcia Sasmiento. Κυριότερος εκπρόσωπος του ισπανο-αμερικανικού και ισπανικού μοντερνισμού έως το 1885 έζησε στη χώρα του, όπου είχε γίνει γνωστός ως ποιητής από νέος ακόμα με το επώνυμο των μητρικών του προγόνων. Από το 1886 άρχισε να ταξιδεύει ως δημοσιογράφος και διπλωμάτης στη Χιλή, στην Αργεντινή, στη Γουατεμάλα, στην Κόστα Ρίκα κ.α.· αργότερα έμεινε για πολύ καιρό στην Ευρώπη, κυρίως στην Ισπανία και στη Γαλλία, όπου συνδέθηκε στενά με τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής, που τον δέχτηκαν ως έναν από τους βαθύτερους ανανεωτές της ισπανικής ποίησης. Εξέχουσα προσωπικότητα στον πολιτικό και λογοτεχνικό κόσμο, ο Ν. είχε κάθε άλλο παρά ευτυχισμένη ιδιωτική ζωή (δυο χρόνια μετά το γάμο του έχασε την πρώτη του γυναίκα, χώρισε σχεδόν αμέσως από τη δεύτερη και μονάχα κατά το τέλος της ζωής του βρήκε τη στοργή μιας γυναίκας, της ταπεινής Φρανσίσκα Σάντσες), μια ζωή άτακτη, υπονομευμένη από το οινόπνευμα και από μια επισφαλή υγεία. Έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στη Νέα Υόρκη και στη Λεόν. Στον Ν. οφείλεται κυρίως η σύνδεση της ισπανικής και της ισπανο-αμερικανικής ποίησης με το τεράστιας σημασίας κίνημα της νεότερης λυρικής ποίησης, που είχε το κέντρο βάρους του στη Γαλλία και αποκορύφωμα της υπεροχής της, τον συμβολισμό. Με τα τρία σημαντικότερα βιβλία του - Γαλάζιο, (1888-90), Βέβηλες πρόζες (1896) και Τραγούδια ζωής και ελπίδας (1905) - ο Ν. διατρέχει όλη την τροχιά της ποίησης των δύο τελευταίων αιώνων: από τη λεπτότερη μεταρομαντική ευαισθησία (ξεκινώντας από τον Μπέκερ) ως την πιο πλούσια παρνασσική φαντασία· από την περίσσια χρησιμοποίηση της συμβολικής μουσικότητας (Βερλέν) μέχρι τον ωραιότατο δοξαστικό τόνο των αμερικανικών Τραγουδιών (Cantos), στα οποία βρίσκουμε μια καθόλου εφήμερη ηχώ του καλύτερου Ουίτμαν. Ποιητής αισθησιακός, μουσικός, κάποτε πλημμυρισμένος από χρώματα, δεξιοτέχνης στο να δημιουργεί εκεί που πρέπει λυρικά εφέ και στον χειρισμό της ρίζας, ο Ν. παρουσιάζεται ως μία από τις πιο ολοκληρωμένες μορφές –στη ζωή και στο έργο του– του κοσμοπολίτη στοχαστή και του παρακμιακού ποιητή του περασμένου αιώνα. Τέτοιος πράγματι παρουσιάζεται και στα πολυάριθμα - πεζά και έμμετρα - ελάσσονα έργα στην αυτοβιογραφία του - Η ζωή του Ρουμπέν Νταρίο γραμμένη από τον ίδιο (1916) - όπως και στη συλλογή πορτρέτων Οι παράξενοι (1893), στις Περιπλανήσεις του (1901), καθώς επίσης και στα πολυάριθμα και θαυμάσια αφηγήματα του, που δημοσιεύτηκαν σε μια έκδοση απάντων το 1950.
Dictionary of Greek. 2013.